راهنمایی ومشاوره
دیباچه: یک زندگی آرام، شیرین و بدون تنش‌های عصبی بزرگترین آرزوی هر فردی است. آرزویی که دست‌یابی به آن بسیار دشوار است. چرا که امروزه افزایش مشکلات و پیچیدگی و آمیختگی آنها با یکدیگر، انسان‌ها را بیش از زمان‌های گذشته در برابر شرایط دشوار، نامساعد و پرفشار قرار می‌دهد تا جایی که انواع فشارهای روانی جزء لاینفک زندگی روزمره بسیاری از ما شده است. و این به معنای آن است که ایجاد روابط سالم و صمیمانه با همنوعان، داشتن زندگی پرثمر و تحقق نیروهای بالقوه‌ای که در وجود تک تک انسان‌ها به ودیعه گذاشته شده است، به سختی امکان‌پذیر می‌باشد.حال چه باید کرد؟ آیا می‌توان منتظر ماند تا تمامی مشکلات حل گردد و سپس در مسیر زندگی گام برداشت؟ یا باید از دشواری‌ها و مشکلات زندگی نهراسید و حتی از شکست پلی برای پیروزی ساخت؟بدون شک تمام افراد باید راه دوم را انتخاب کنند و برای پیشگیری از فشارهای روانی از راهنمایی کارشناسان مشاوره و راهنمایی بهره ببرند. چرا که این افراد می‌توانند مردم را برای رسیدن به یک بهداشت همگانی در مقابل بیماری‌های روحی و روانی واکسینه کنند.رشته راهنمایی و مشاوره یکی از رشته‌های گروه علوم انسانی است که جنبه کاربردی دارد و دروس آن بیشتر در زمینه رشد، ابعاد مختلف شخصیت آدمی و پیشگیـری از مشکلات و اختلالات بخصـوص مشکلات دانش‌آموزان و نوجوانان است. مشاور به افراد آموزش می‌دهد که چه کنند تا دچار بحران‌های روحی نگردند و راه پیشرفت و تکامل را راحت‌تر و سریع‌تر طی نمایند. بخش دیگری از فعالیت مشاوره نیز شامل حال افرادی می‌شود که دچار بحران شده‌اند و اکنون نمی‌دانند که چگونه باید از بحران مورد نظر عبور کرده یا با آن کنار بیایند در اینجا مشاور به فرد مراجعه کننده کمک می‌کند تا بتواند بر بحران موجود غلبه کند. مشاوره بیشتر جنبه کاربردی دارد و از تحقیقات و داده‌های روانشناسی برای حل مشکلات مردم یاری می‌گیرد؛ مردم عادی که با بحران‌های روحی روبرو هستند.
توانایی‌های لازم :
خوب گوش دادن و خوب سخن گفتن دو ویژگی مهم و ضروری برای دانشجوی رشته مشاوره است. یک مشاور باید بتواند با صبر و بردباری و آرامش درونی خود، فضای مناسبی برای مراجعه کننده ایجاد کند و به او اجازه دهد که خود را تخلیه کرده و دغدغه‌های ذهنی خویش را بیان کند. یک مشاور خوب باید از مسائل اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و مذهبی جامعه نیز اطلاع داشته باشد.
موقعیت شغلی در ایران :
مشاوره دارای ابعاد مختلفی است و می‌توان برای انتخاب رشته تحصیلی، ازدواج، شغل‌یابی، نحوه ارتباط در یک محیط صنعتی، نحوه ارتباط اعضای خانواده یا نحوه روبرو شدن با بحران‌های دوران نوجوانی و جوانی از مشاور استفاده کرد. امروزه شغل مشاوره یکی از شغل‌های تعریف شده در آموزش و پرورش است. و هر مدرسه در مقطع متوسطه یا پیش‌دانشگاهی حداقل نیاز به یک مشاور دارد. به همین دلیل با کمبود کارشناس در رشته مشاوره روبرو هستیم. در ضمن یک مشاور می‌تواند به غیر از آموزش و پرورش در بهزیستی، کمیته امداد، فرهنگسراها، مراکز بازپروری و زندان‌ها به کار مشاوره بپردازد.
درس‌های این رشته در طول تحصیل :
دروس پایه و اصلی :
ریاضیات پایه، مبانی جامعه‌شناسی، انسان از دیدگاه اسلام، روانشناسی عمومی، اصول فلسفه آموزش و پرورش، آمار توصیفی، آموزش و پرورش ابتدایی، راهنمایی و متوسطه، جامعه‌شناسی آموزش و پرورش، روانشناسی از دیدگاه دانشمندان اسلامی، مبانی راهنمایی و مشاوره، فیزیولوژی انسان (اعصاب و غدد)، آمار استنباطی، روش‌ها و فنون راهنمایی و مشاوره، سنجش و اندازه‌گیری در علوم تربیتی ، روش‌ها و فنون تدریس، نماد خانواده در اسلام و ایران، روانشناسی رشد، روش تحقیق در علوم تربیتی و مشاوره، مقدمات مدیریت آموزشی، روانشناسی یادگیری، تولید و کاربرد مواد آموزشی، مبانی کامپیوتر، روانشناسی شخصیت، روانشناسی تربیتی، آسیب‌شناسی روانی، مسائل جوانان و نوجوانان، روانشناسی اجتماعی، روانشناسی و آموزش افراد استثنایی، بازی درمانی، اختلالات یادگیری، آسیب‌شناسی اجتماعی ، بهداشت روانی.
دروس تخصصی :
راهنمایی و مشاوره تحصیلی، راهنمایی و مشاوره شغلی، کاربرد آزمون‌های روانی (هوش، استعداد، رغبت)، کاربرد آزمون‌های تشخیصی و شخصیت در مشاوره، نظریه مشاوره و روان‌درمانی، راهنمایی و مشاوره گروهی، مشاوره خانواده، مددکاری اجتماعی در مشاوره، روش‌های تغییر و اصلاح رفتار، متون تخصصی زبان، پروژه تحقیقاتی، تمرین عملی مشاوره (فعالیت‌های راهنمایی)، تمرین عملی مشاوره (فعالیت‌های مشاوره‌ای).
منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش