ادبیات داستانی

دیباچه: "یکی بود، یکی نبود، غیر از خدا هیچ کس نبود. در روزگار قدیم ..." اولین قصه‌ای که برایمان نقل کردند، به این طریق آغاز شد. از همان دوران کودکی کشش و جذبه‌اش را بر ما اعمال کرد، خیال ما را برانگیخت و موجب انبساط خاطرمان شد. از این نظر، قصه‌ها تأثیر عظیمی در ساخت و روند زندگی ما داشته‌اند. از همان آغاز، عادت به داستان خواندن را در ما به وجود آوردند و تخیل ما را نیرو و گسترش دادند. بال‌های خیالمان را بر همه شهرها و کشورها دنیا گستردند. شهرها را به ما شناساندند. ما را با مردمانشان آشنا کردند. خوبی‌هایشان را برای ما گفتند و بدی‌هایشان را لعن کردند. به ما همدردی و برادری و انسان دوستی آموختند. از غم‌ها و رنج‌هایشان غمناک شدیم، از شادی‌ها و کامیابی‌هایشان، شاد شدیم. به ما مزه آرامش، شور و هیجان، صبر و شکیبایی و فراموشی را چشاندند. آموختیم که آدمیزاد خطا پذیر است، خطاها را باید بخشید، آموختیم لذت عفو بیشتر از انتقام است.قصه‌ها به تدریج با ما بزرگ شدند و به تناسب ذهنی ما، پیچیدگی و گسترش و غنای بیشتری یافتند و داستان‌های امروزی را به وجود آوردند. مفاهیم ابدی قصه‌ها، در داستان‌ها تکرار شد، جویبار عظیم زندگی از قصه‌ها سر به داستان‌های کوتاه باز کرد و رمان‌ها همچون اقیانوس‌ها به وجود آمدند.از همین رو یکی از راه‌های آشنایی با فرهنگ اندیشه و آداب و رسوم و تاریخ اجتماعی جامعه ایرانی، آشنایی با متون داستانی و شناخت و کشف سنت‌های غنی داستان‌نویسی است.رشته ادبیات داستانی بنا بر همین ضرورت ایجاد شده است، زیرا به یاری این رشته می‌توان با سیر فرهنگ، اندیشه و عواطف جامعه ایرانی از رهگذر خواندن متون داستانی آشنا شد. و ارتباط میان ادبیات داستانی جدید با سنت‌های داستان‌نویسی قدیم فارسی و چند و چون این ارتباط را کشف کرد و زمینه‌ساز شکوفایی استعدادهای نسل جوان در زمینه خلق آثار هنری داستانی گردید. نسل امروز را با ادبیّات داستانی کهن و معاصر آشنا ساخت.
توانایی‌های لازم :
داشتن ذوق و استعداد نویسندگی، قدرت تجزیه و تحلیل، علاقه به ادبیات به ویژه ادبیات داستانی، تیزبینی و نکته‌سنجی و صبر و حوصله زیاد لازمه‌ی فعالیت در حیطه ادبیات داستانی است به ویژه این که ما در این حیطه هنوز در ابتدای راهیم و باید فردی عاشق و توانمند بود تا بتوان در این وادی وارد شد و باعث شکوفایی ادبیات داستانی گردید.
موقعیت شغلی در ایران :
فارغ‌التحصیلان این رشته‌ می‌توانند وظیفه آموزش مباحث نظری داستان‌نویسی و روش‌های نقد داستان را برعهده بگیرند و با تشکیل کارگاه‌های نقد، به آموزش روش‌های عملی نقد و تحلیل داستان و رمان بپردازند.همچنین در نقش کارشناس ادبیات داستانی با فیلم‌نامه نویسان، نمایشنامه نویسان و منتقدان همکاری کنند و یا با بازنویسی و بازآفرینی آثار داستانی قدیم، آثاری نو و امروزی بیافرینند.
درس‌های این رشته در طول تحصیلی :

دروس پایه :
زبان تخصصی، زبان عربی، کلیات فلسفه غرب
دروس اصلی :
تاریخچه و نظریه اسطوره و حماسه، تاریخچه و نظریه حکایت، افسانه و رمانس، تاریخچه رمان و داستان کوتاه فارسی، نظریه داستان، بررسی عناصر داستان، سبک‌شناسی نثرهای داستانی، متون داستانی کهن منظوم (حماسی، عاشقانه، عرفانی، اخلاقی و حکمی، نظیره‌ها) شعر روایی معاصر، متون داستانی کهن منثور (عرفانی، تاریخی، دینی، تمثیلی، رمزی ـ عرفانی، تعلیمی)، متون داستانی عامیانه فارسی،‌ متون داستانی معاصر (سرچشمه‌ها، دوره اول، دوره دوم، دوره سوم، دوره چهارم، ادبیات عامه پسند، پاورقی‌ها)، داستان کودکان، جامعه شناسی رمان، ادبیات عامیانه، ادبیات داستانی غرب، کارگاه نقد داستان، بازنویسی و باز آفرینی متون داستانی کهن.
دروس تخصصی :
کلیات دستور زبان فارسی، مقدمات زبان شناسی، ویرایش، مهارت‌های نوشتاری، جریان‌های فکری در ایران، بلاغت ادبی، کلیات سبک شناسی، مکتب‌های ادبی، نقد ادبی.

منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش